Πέμπτη 2 Νοεμβρίου 2017

Στην καρδιά του λαού του




Άρθρο του Doktor Joseph Goebbels 
για τον μεγάλο μουσουργό Mozart


1η Δεκεμβρίου 1941

Είναι μέγιστη τιμή για ένα έθνος να γεννά σημαντικούς άνδρες, να αξιοποιεί και να καλλιεργεί την κληρονομιά τους και να εκφράζει την ημέρα μνήμης τους την ευγνωμοσύνη για την ένδοξη δημιουργικότητά τους. Διότι, πράγματι στις υψηλές τους πτήσεις στην αιώνια καταξίωση ενσαρκώνουν το πνεύμα και τον πλούτο τού πολιτισμού τους. Από την προσφορά τους, εκπηγάζει η ακτινοβολούσα διαύγεια, η οποία λαμπρύνει τον κόσμο. Ένα Έθνος, το οποίο λησμονεί τα μεγάλα του τέκνα, δεν είναι άξιο να βγάλει καινούργια. Τέτοια σπουδαία πνεύματα υπερβαίνουν αλλά και συμβολίζουν την διανοητική αποθεματικότητα της εθνικής ευαισθησίας, καταδεικνύοντας, στην χορεία των αιώνων, την αθανασία της αειχρόνου νεανικής της φρεσκάδας.

Αυτοί οι δημιουργοί εκφράζουν περισσότερο και από τους Πρίγκιπες και Αυτοκράτορες την γνήσια υπεροχή και εξοχότητα τού Έθνους. Το έργο τους προβάλλει από την θεία έμπνευση και επιβιώνει σε κάθε ιστορική εποχή ακμής και παρακμής, ανατάσεως αλλά και καταπτώσεως. Ουδείς μπορεί να αντισταθεί στην ελκτική ισχύ των καλλιτεχνικών και πνευματικών καταπιστευμάτων τους. Αποτελούν το βασικό πυρηνικό υλικό της εθνικής αρετής. Ουδέποτε εξαλείφονται και πάντα συνδέουν την διαδοχή των γενεών. Αυτή η εύφημος μνεία αρμόζει απόλυτα στον Wolfgang Amadeus Mozart, τού οποίου σήμερα την μνήμη τιμούμε πανηγυρικώς και εν ονόματι τού γερμανικού λαού εορτάζουμε, έμπλεοι σεβασμού και βαθείας κατανύξεως.

Έχουμε την εντύπωση ότι μία μυστηριώδης μοίρα, μετά τον γήινο θάνατό του, τον άρπαξε από τον κόσμο των σκιών και τον επαναφέρει συνέχεια στην ζωή. Ποτέ δεν θα μάθουμε πού ετάφη το σαρκίον του. Αλλά κάθε μέρα και νύχτα, ακτινοβολούν οι υπέροχες μελωδίες του, στις όπερες και στους Ναούς της κλασσικής μουσικής, συγκλονίζοντας τις καρδιές αναρίθμητων ανθρώπων σε κάθε γωνιά της υδρογείου. Οι μελωδικές του εξάρσεις συντροφεύουν σε στιγμές αχαλινώτου αγαλλιάσεως, αλλά και ανείπωτης οδύνης, τούς μύστες της τέχνης του, στο ταξίδι σε έναν συγκινησιακό κόσμο, πλασμένο από ηχητική αρμονία και ευγενή κοσμιότητα.

Όταν το χώμα της βιεννέζικης γης σκέπαζε σε ένα φτωχό μνήμα το νεκρό του σώμα, το πνεύμα του σκορπούσε αφειδώς τον εξαίσιο όλβο του στην ανθρωπότητα. Στον επίγειο βίο δεν θα γνωρίσει την δικαίωση για τις αδικίες που υπέστη από την εξουσία. Η αέναος δόξα, όμως, θα τον επιβραβεύσει. Η διάνοιά του υπήρξε εκπληκτική. Αστραπηβόλα φαντασία, εκρηκτική έμπνευση, απεριόριστη δημιουργική παραγωγή, ενεργητικότητα και πειθαρχημένη επιμέλεια, κοσμούσαν το αγλαές στερέωμα της σπανίας μεγαλοφυΐας του. Μία ζωή σε υλική πενία. Ένα αριστούργημα πνευματικού πλούτου. Αυτός ήταν ο Mozart...

Αρκεί να ακούσουμε μόνον το όνομά του, για να μεστώσει η ψυχή μας από την επιβλητική φαρέτρα των μελωδιών του, από την οποία σχηματίζονται τα χρυσαφένια τόξα, τα οποία, με μαγικό τρόπο, μας αποδεσμεύουν από την γήινη φθαρτή ατμόσφαιρα, και μας εκτοξεύουν στο αιθέριο φως και στην ανωτέρα αιθέρια διάσταση της μουσικής τελειότητος και της λεπτοφυούς ευαισθησίας. Από τις συνθέσεις του, σαν ιαχές αγγέλων, ξεσπούνε οι σαγηνευτικοί ήχοι των εγχόρδων οργάνων, οι οποίοι και σήμερα, 150 χρόνια μετά την τελευτή του, συναρπάζουν τούς ακροατές στις αίθουσες συναυλιών και στα Θέατρά μας. Τα λαϊκά του άσματα δροσίζουν τα χείλη και τις καρδιές της νεολαίας μας, όπως και παλαιότερα. Ο Mozart είναι ένα λαμπερό διαμάντι της πολιτιστικής μας παραδόσεως και σύσσωμο το Έθνος υποκλίνεται στην μνήμη του.



Ο μουσουργός μάς δείχνει τον δρόμο προς την αίσθηση ενός αρμονικού και ευάρμοστου κόσμου, μίας υγιούς ευρωπαϊκής Κουλτούρας, την οποία στις χαλεπές αλλά και ευκλεείς ημέρες μας, οι στρατιώτες τού Reich υπερασπίζονται στο μέτωπο κατά της ασιατικής βαρβαρότητος. Και σε αυτόν τον ηρωικό αγώνα οι αθάνατες μελωδίες του αγγίζουν σαν βάλσαμο τις ψυχές μας, στην Πατρίδα αλλά και στα πεδία της μάχης.

Σε αυτές τις σκληρές και δύσκολες ώρες της τρομακτικής αναμετρήσεως, η αποστολή της τέχνης είναι να δυναμώσει τις αντοχές μας, να  μας πλημμυρίσει με εσωτερικό  κουράγιο. Ιδίως η μουσική μας παιδεία λειτουργεί ως ανυπέρβλητο φράγμα αντιστάσεως και ανατάσεως, ακένωτος πηγή ψυχικής ισχύος για την επιβαλλομένη υπέρβαση των δραματικών προκλήσεων της εποχής μας. Και όταν μάλιστα αναφερόμαστε σε έναν γίγαντα σαν τον Mozart, μνημονεύουμε μία θερμή άσβεστη φλόγα μουσικής πανδαισίας αλλά και ψυχικής ευφροσύνης, αρετές τις οποίες κινητοποιεί  το μαχόμενο γερμανικό Έθνος στην κρισιμότερη στιγμή της ιστορικής του οντότητος.

Το γερμανικό Έθνος γέννησε τον Mozart. Σεμνυνόμεθα. Και το γερμανικό Έθνος τον γονιμοποιεί και τον τιμά. Είναι ο  κόσμος του, στον οποίο ζούμε. Και είναι ο κόσμος μας, στον οποίο αιωνίως ζει. Με αίσθημα θαλπωρής παρακολουθούμε την γέννησή του, σε ένα μικρό, απλό οίκημα στο Salzburg. Τον δρόμο της ανόδου του. Τα ταξίδια του στο Παρίσι, στο Λονδίνο και στην Ιταλία. Τον βλέπουμε σε ηλικία 13 ετών, ως μέλος της μουσικής ακαδημίας στην Μπολόνια. Τον ανακαλύπτουμε στα 14 χρόνια του ως μαέστρο στο Salzburg. Υποφέρουμε μαζί του τις ατυχείς περιπέτειές του στο Παρίσι. Μετακινούμεθα με αυτόν, στα 1781 στην Βιέννη. Δέκα χρόνια αργότερα με συντριβή αντικρίζουμε την φτωχή τελευτή του, στην ίδια πόλη, σε μία ψυχρή ημέρα, στις 5 Δεκεμβρίου, όπου έκλεισε τα μάτια του, για να θεάται μόνον την αιωνιότητα...

Αστείρευτη και  εντυπωσιακή η κληρονομία του. 40 συμφωνίες. 31 σερενάτες. 25 συνθέσεις για βιολί και πιάνο. 26 συνθέσεις για ορχηστρικά κουαρτέτα. 42 σονάτες για βιολίνο, δεκάδες λαϊκές μελωδικές άριες και ένα πλήθος ακόμα θεσπέσια έργα μουσικής παραγωγής. Και όλα αυτά σε οργασμό δημιουργικού οίστρου, εντός μίας δεκαετίας. Σαν να τον ενέπνεε η Θεία χάρις, σε σύντομο χρονικό διάστημα, να χαρίσει σπάταλα και αρχοντικά το ανυπέρβλητο ταλέντο του. Σαν από αλάνθαστο ένστικτο για την ταχεία, βραχύχρονη πορεία τού βίου του. Το τραγικό πεπρωμένο των εκλεκτών εραστών της αθανασίας...

Ενώπιον αυτής της συνταρακτικής ιδιοφυΐας, υποκλίνεται με ευλάβεια το γερμανικό Έθνος και μαζί του, ολόκληρος ο πολιτισμένος κόσμος. Η μουσική λαμπρότητα του Mozart, εκφράζει τον ψυχισμό και την αισθητική του ευρωπαϊκού πνεύματος. Μας ανήκει. Και ανήκουμε στον ξεχωριστό του ιστορικό του κύκλο. Οι μελωδίες του θα ηχούν πάντα, όσο υπάρχει το φως αυτού τού κόσμου.

Η χαρισματική του έμπνευση, να μεταφράζει σε μελωδικές αρμονίες τα ευγενέστερα ανθρώπινα αισθήματα, οφείλεται στην έμφυτη προσοντούχα υπόστασή του. Στην ιερά σκιά της, νοιώθουμε την θειότητα της απαραμίλλου απολαύσεως της καλλιτεχνικής ακεραιότητος. Ο Mozart, ως Γερμανός, στον απόηχο της μεθέξεως των δημιουργικών του συλλήψεων, θα υπενθυμίζει για πάντα την γερμανική πολιτιστική προσφορά, στην πρωτοκαθεδρία της ευρωπαϊκής κουλτούρας...

Στην επέτειο  της στιγμής τού γήινου θανάτου του, στην πόλη της Βιέννης, του ενωμένου Γερμανικού Reich, οι καμπάνες θα ηχήσουν πένθιμα. Αλλά το αθάνατο πνεύμα του θα ακτινοβολεί και θα δεσπόζει στον μουσικό κόσμο της αφθάρτου καλλιτεχνικής υπεροχής. Λίγοι τον συνόδευσαν στην νεκρώσιμη τελετή, εκείνη την βροχερή ημέρα στις 5 Δεκεμβρίου 1791, στο κοιμητήριο της Βιέννης. Ουδέποτε ίσως μάθουμε, πού βρίσκονται θαμμένα τα οστά του και το ακριβές σημείο της ταφής του. Όμως γνωρίζουμε άριστα, που κατοικεί για πάντα το φωτεινό του πνεύμα. Στις καρδιές μας.

Μετάφραση από τα γερμανικά: Απόστολος Λαγός

Ristorante Verona